සටහන –
දර්ශනවාදය මගේ කුතුහලය අවුස්සන විශයක්. මම ඒක ගැඹුරින් ඉගනගෙන නෑ. ඒ නිසා මම කියන දේවල් වල සමහර විට වැරදි, අදු ලුහුඞුකම් තියෙන්න පුලුවන්. දන්නා අය කරුණාකර නිවැරදි කරන්න.
———————————————-
දර්ශනය ගැන කතාකරනකොට අපට මුලින්ම මතක් වෙන්නෙ ඇතැන්ස් නුවර වාසය කරපු ප්‍රසිද්ධ දාර්ශනිකයො තුන් දෙනෙක්. සොක්‍රටීස්, ප්ලේටෝ සහ ඇරිස්ටෝටල්. ඇරිස්ටොටල්ගේ ගුරුවරයා ප්ලේටෝ. ප්ලේටෝගෙ ගුරුවරයා සොක්‍රටීස්. සොක්‍රටීස් ගැන කතා කරන්න කලින් ඔහු පහල වෙච්ච කාලය ගැන කතා කල යුතුයි. මොකද කියනවනම් දර්ශනවාදයේ නවතම යුගයක් ඔහුගෙන් ඇතිඋන නිසා. සොක්‍රටීස්ට කලින් හිටපු දර්ශනවාදීන් අපි හඳුන්වන්නෙ ප්‍රාග්-සොක්‍රටීස් දර්ශනවාදීන් කියල.
ප්‍රාග්-සොක්‍රටීස් දර්ශනවාදීන්
ප්‍රාග්-සොක්‍රටීස් දර්ශනවාදීන් තමන්ගේ අවධානය යොමු කලේ ස්වභාවික සංසිද්ධි ගැන. ඒ කියන්නෙ ඉර පායන්නෙ ඇයි වගේ ප්‍රශ්න. පශ්චාත් සොක්‍රටීස් දර්ශනවාදීන් අවධානය යොමු කලේ මිනිසා සහ සමාජයේ ඔහුගේ තැන පිලිබඳව. හැබැයි මේ නව මාර්ගය විවර කලේ සොක්‍රටීස්නම් නෙමෙයි. ඒක කලේ විතණ්ඩවාදීන්.
විතණ්ඩවාදීන් (sophists -නුවණැති, බහුස්‍රැත)
ක්‍රි.පූ. 450 කියන්නේ ඇතැන්ස් නුවර පර්සියන්වරු පරාද කරල නැවත ගොඩ නැගෙන කාලේ. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය හිස ඔසවන්නෙ මේ කාලයේදීම තමා. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට අත්‍යවශ්‍යම දෙයක් තමා බුද්ධිමත් ජනතාව. මේ නිසා ගුරුවරුන්ට හොඳ කාලයක් උදාවුනා. ග්‍රීක කොලනි වලින් ආපු ගුරුවරු තමා මේ විතණ්ඩවාදීන් ලෙස තමන්ව හඳුනවාගත්තේ. ඔවුන් සහ ප්‍රාග්-සොක්‍රටීස් දර්ශනවාදීන් අතර තිබුණු සමානකම තමා දෙගොල්ලන්ම සම්ප්‍රදායික දේව ආගම ප්‍රතික්ෂේප කිරීම. ඒ උනත් මේ විතණ්ඩවාදීන් ස්වභාවධර්මය, විශ්වය වගේ දේ ගැන පැහැදිලි කිරීම ප්‍රතික්ෂේප කලේ ඒවා කාලය කන වැඩ බවට ප්‍රකාශ කරමින්. ඒ වෙනුවට මිනිසා සහ සමාජය ගැන ඔවුන් ඉගැන්වූවා.
————————————————————
ඊලඟ කොටස….. ඇතැන්ස් නුවර ඇට මැස්සා – සොක්‍රටීස් (II)
වේලාවක කියවන්න ඕනේ!මෙ වේලාවක මොනම දර්ශනයක්ට අයත් නොවුණු මගේම දර්ශණයක මගේම ප්‍රශ්නයක මැදි වෙලා! 😀
@Aruniස්තූතියි. මම ඔය පලවෙනි කොටස එහෙම්මම දැම්ම ඊලඟ පොස්ට් එකට.
විතණ්ඩවාදීන් දාර්ශනිකයෝ අතර තෙල් බෙහෙත් වෙළෙන්ඳන් සේ සලකන්නේ ඔවුන් සිය දේශන සඳහා මුලින්ම මුදල් අය කරන ලද නිසාය.සුප්‍රකට විතණ්ඩවාදියා වන්නේ ප්‍රොටගොරස් ක්‍රි.පූ. 490-422 ඔහු කියනවා සාර්ථකත්වය අත්පත් කර ගන්නට සම්ප්‍රදාය අනුගමනය කළ යුතු බව. ඒ සම්ප්‍රදාය සත්‍යය නිසා නොව එය වටහා ගන්නාට එය මනාව හසුරුවා එයින් ඉක්මණින් ඵල පුයෝජන ගත හැකි බැවිනි.ඔහුගේ ප්‍රසිද්ධ කියමන වන්නේ හෝමෝ මෙන්සූරා නොහොත් මනුෂ්‍යයා සියල්ලේම මිම්ම යනුයි.ගෝර්ගියාස් නැමැත්තෙක් ද වෙයි. 483-375 දර්ශනය ඉවත් කර ඒ වෙනුවට ව්‍යක්ත කියවීමේ හා ලිවීමේ කලාව ප්‍රගුණ කරන්න යයි ඔහු කීය.1.කිසිත් නැත.2.යමක් ඇත්නම් කිසිවකු එය නොදනී.3. යමෙකු එය දන්නේ නම් ඔහුට එය කියා දෙනු නොහැකිය. මේ ඔහු "ඔප්පු" කරන ලද ප්‍රස්තුත වෙති. මින් පෙන්වන්නේ මේ අපභ්‍රංශ ඔප්පු කරන්න හැකිනම් ඕනෑම දෙයක් ඔප්පු කළ හැකි බවයි. තවද ත්‍රැසිමාකස්, කැලික්ලීස් හා ක්‍රිටියාස් නැමත්තෝ ද සිටියහ.සොක්‍රටීස් හා ප්ලේටෝ විතණ්ඩවාදීන්ගේ අදහස් ලේඛනගත කළ ද ඉහත දෙදෙනා විතණ්ඩවාදී‍න්ට විරුද්ධ වූහ. -දර්ශනය 101
දර්ශනය…එළ එළ මල්ලි..ලියන්න
අනිවාර්යෙන් ලියපන් . . . මේක හරිම වැදගත් ලිපි පෙලක් වෙනවා ෂුවර් . .
ලියනු!!!!!
ලියන්න ලියන්න….
ස්තූතියි. ඕං එහෙනම් මම ලියනව
සොෆිගේ ලෝකය පොත කියවලා මටත් මේ ගැන ආසාවක් ඇති උනත් වැඩි දුර හොයන්න කාලයක් ලැබුනේ නැහැ මට..ඒ කිදා ඔයා ලියන්න..
ලියන්න මලයෝ.. මගේ දැනුම නම් බොහෝම අල්පයි, ඔය වගේ දේචල් ගැන.. මට හිතෙන්නේ හැමෝන්ටම වගේ වැදගත් වෙයි..
ලියන්ඩ ලියන්ඩ පුළුවන් නම් සිංහල විකියටත් දාන්ඩ දේශපාලන විද්‍යාව නාට්‍ය හා රංගකලාව තව විෂයන් ගොඩකට වැදගත් නෙ